Lekarski Poradnik Językowy
Porady językowe. Strona główna


Repliki - odpowiedzi na najczęstsze pytania
Do strony początkowej LPJ...

Repliki, czyli odpowiedzi

Na pytania odpowiada © dr hab. Piotr Müldner-Nieckowski, prof. UKSW

| 1 | 2 | 3 | 4 | 5 |  6  | 7 

 
 

Ektropion, eklabium

Mam pytanie dotyczące pojęć ektropion (ectropion?) i eclabium (eklabium?). Jaki jest prawidłowy zapis tych pojęć? Czy możemy je obie spolszczyć do ektropion i eklabium?
Dziękuję za odpowiedź.
Małgorzata R., redaktor

Najbardziej poprawna polska pisownia to ektropion (wywinięcie, odwinięcie powieki; też: części pochwowej szyjki macicy) i eklabium (wywinięcie, odwinięcie wargi).

Ektropion jest pochodzenia greckiego, a eklabium późnołacińskiego (zrost grecko-łaciński, dlatego czasem w formie eclabium). Grecka cząstka ek- znaczy 'w kierunku na zewnątrz, wy-, od-'. Więc nie jest to -c- wymawiane jako "k", ale właśnie -k-.
Ponieważ w języku łacińskim (klasycznym*) nie ma znaku "k", zamiast niego używano "c" i pisano: ectropion (lub ectropium) i eclabium.
Również pisownia angielska jest z "-c-" (ectropion / ectropium; eclabium).
Z tego powodu nawet w szacownych słownikach jest bałagan. Jedne podają z łacińska z "-c-", inne z grecka z "-k-".

Jestem za stosowaniem w polskich tekstach formy z "-k-", i tak wypowiadałem się na ten temat już kilkakrotnie. Chodzi mi nie tylko o zgodność z greką, ale również o naturalną pisownię polską, odpowiednią do wymowy.

Przy okazji poprawię ostatnie zdanie użyte w pytaniu. Powinno brzmieć:
"Czy możemy je [pojęcia, wyrazy] oba [lub lepiej obydwa] spolszczyć do postaci ektropion i eklabium?".

_______
* Litera "k" występowała w łacinie archaicznej, później jednak została zastąpiona znakiem "c". Na "k" zaczyna się w łacinie zaledwie kilka słów: Kaeso (imię), Kalendae, kalendalis, kalendarius, kaput (= caput), karus (= carus).