Lekarski Poradnik Językowy
Porady językowe. Strona główna


Repliki - odpowiedzi na najczęstsze pytania
Do strony początkowej LPJ...

Repliki, czyli odpowiedzi

Na pytania odpowiada © dr hab. Piotr Müldner-Nieckowski, prof. UKSW

| 1 | 2 | 3 |  4  | 5 | 6 | 7 |

 
 

Profesor zwyczajny, nadzwyczajny, belwederski...

Przyznam szczerze, że się pogubiłam w sprawie stopnia naukowego profesora.
Czy mogłabym prosić o napisanie, jak sobie z tym radzić? Pracuję w naszym czasopiśmie naukowym (rolniczym) z licznymi autorami z cenzusem i choć do większości zwracam się przez "pani doktor / panie doktorze", "pani profesor / panie profesorze", to nie zawsze wiem, jak to zapisać.

Pozdrawiam serdecznie, Agata, redaktor

O skrótach słowa nazwyczajny czytaj >> tutaj
O nazwie tytułu zawodowego lekarza czytaj >> tutaj

Uwagi praktyczne

1) nie ma "stopnia naukowego profesora", jest tylko tytuł naukowy profesora albo stanowisko profesora [na danej uczelni], czyli profesor nadzwyczajny lub profesor zwyczajny,
2) w hierarchii profesorów mianowanych (na danej uczelni) stanowisko profesor zwyczajny stoi wyżej niż nadzwyczajny,
3) do profesorów i doktorów habilitowanych zwyczajowo zwracamy się przez pani profesor / panie profesorze (tak jest przyjęte ze względu na grzeczność i szacunek),
4) w zasadzie każdy profesor i doktor habilitowany jest doktorem, więc zwrócenie się do niej / niego przez pani doktor / panie doktorze błędem merytorycznym nie będzie, chociaż niektórzy poczują się cokolwiek nieswojo. Aby zostać profesorem, trzeba mieć stopień naukowy co najmniej doktora, a zwykle wymaga się stopnia doktora habilitowanego (przypadki profesorów mianowanych bez doktoratu należą do wyjątków),
5) stanowisko docenta zostało ustawowo zlikwidowane nawet w instytutach PAN i pozostało już tylko na uczelniach morskich, ale inne uczelnie mogą na takie stanowisko wyjątkowo mianować pewne grupy pracowników naukowych ze stopniem naukowym doktora lub doktora habilitowanego (o ile statut szkoły lub instytutu naukowego na to pozwala).

Krótki przegląd zagadnienia

Profesor to albo
1) tytuł naukowy (potocznie "profesor tytularny", "profesor belwederski"), albo
2) stanowisko na uczelni, albo
3) jedno i drugie.

Istnieją dwa poziomy stanowiska profesora:
profesor nadzwyczajny (dawniej docent; zwykle na to stanowisko są mianowani doktorzy habilitowani, ale nie profesorowie tytularni) lub
profesor zwyczajny (mianowani na to stanowisko są zwykle profesorowie tytularni).

Tytuł profesora nadaje Prezydent RP na podstawie decyzji Centralnej Komisji ds. Stopni i Tytułów (zwyczajowy skrót: CKK). Na stanowisko profesora zwyczajnego lub nadzwyczajnego mianuje rektor uczelni po zasięgnięciu opinii rady wydziału i (albo) senatu tej uczelni.

Sposób podawania tytułu i stopnia przy nazwisku (A.B. to imię i nazwisko):
- prof. dr hab. A.B. - tytuł profesora ("belwederskiego", tytularnego),
- prof. nadzw. dr hab. A.B. - stanowisko profesora nadzwyczajnego,
- prof. zw. dr hab. A.B. - stanowisko profesora zwyczajnego (prof. tytularny i zarazem stanowisko),
- prof. XY dr hab. A.B. - stanowisko profesora nadzwyczajnego na uczelni XY,
- dr hab. A.B., prof. XY - stanowisko profesora nadzwyczajnego na uczelni XY,
- dr hab. A.B., prof. XY i YZ - stanowisko profesora nadzwyczajnego na uczelniach XY i YZ.

Tak więc możliwości zapisu jest w zasadzie 6. Dwa ostatnie zapisy są uważane za skromne i eleganckie.

Przykłady

- Prof. dr hab. n. med. Jan Kowalski - ma tytuł naukowy profesora i stopień doktora habilitowanego nauk medycznych.
- Prof. nadzw. dr hab. n. hum. Jan Kowalski - ma stopień doktora habilitowanego nauk humanistycznych i piastuje stanowisko profesora nadzwyczajnego (na jakiejś uczelni, nie podano).
- Prof. zw. dr hab. Jan Kowalski - ma stopień doktora habilitowanego (nie podano jakich nauk) i piastuje stanowisko profesora zwyczajnego (na jakiejś uczelni, nie podano).
- Prof. UJ dr hab. n. biol. Jan Kowalski - ma stopień doktora habilitowanego nauk biologicznych i piastuje stanowisko profesora nadzwyczajnego na Uniwersytecie Jagiellońskim.
- Dr hab. n. mat. Jan Kowalski, prof. zw. UAM - ma tytuł naukowy profesora i stopień naukowy doktora habilitowanego nauk matematycznych oraz piastuje stanowisko profesora zwyczajnego na Uniwersytecie Adama Mickiewicza.
- Prof. zw. UWr dr hab. n. med. Jan Kowalski - ma tytuł naukowy profesora i stopień naukowy doktora habilitowanego nauk medycznych oraz piastuje stanowisko profesora zwyczajnego na Uniwersytecie Wrocławskim.
- Dr hab. Jan Kowalski, prof. UW - ma stopień doktora habilitowanego (nie podano której dziedziny) i piastuje stanowisko profesora nadzwyczajnego na Uniwersytecie Warszawskim.
- Dr hab. n. fiz. Jan Kowalski, prof. UW i UKSW - ma stopień doktora habilitowanego nauk fizycznych i piastuje stanowisko profesora nadzwyczajnego na Uniwersytecie Warszawskim i Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego.